Yetişkinlik dönemi 30 oldu

Eskiden 20’li yaşların ortasında, iş ve aile kurma konularının halledilmesi beklenirdi. 30’lu yaşlara doğru ‘yetişkinliği’ çoktan yarılamış kabul edilirlerdi. Ancak sanayileşme ile birlikte, bir meslek edinmek ve aileden ekonomik olarak bağımsızlaşmak için daha uzun süre harcanması, ‘gençlik’ sürecinin uzamasına yol açtı. 

Hala ‘genç’ olsalar da ergen olmayan, klasik ‘yetişkin’ sınıfına da girmeyenlerin oluşturduğu bir geçiş dönemi olan ‘Genç Yetişkinlik’; 20’li yaşların ortalarından, 30’lu yaşların sonuna kadar sürebiliyor. Medical Park Fatih Hastanesi’nden Klinik Psikolog Sinem Demir, genç yetişkinlerin yaşayabilecekleri ‘psikolojik takılmalar’ı anlattı. Kendine gel dönemi! Genç yetişkinlik döneminde, ergenliğin debdebeli zamanlarının yerini, 'titreme ve kendine gelme' almaya başlar. Ergenlikten farklı olarak, ‘zamanın sınırsızlığı’ hissi kaybolur. Çok yavaş bir şekilde de aksa, kum saati tersine çevrilmiştir... Aslında bu dönemde, ergenlikte başlayan kimlik oluşumu, (maddi-duygusal) sorumlulukların somutlaşması ile birlikte, yeni ve kalıcı bir boyuta girer. İş hayatında, özel ve sosyal ilişkilerde yapılan tüm davranışlardan ‘sorumlu’ olunur; ‘gençtir, maruz görelim’ diyen olmaz. İlk çalışma yıllarındaki (çabuk parlama, herkesle aşırı samimiyet kurma gibi) duygusal/davranışsal tecrübesizlikler azalır. Bazı arkadaşlarla kopuşlar yaşanır, kalanların yerleri sağlamlaşır, yenileri daha zor eklenir olur… Ergenlikteki sonsuz güven ve kabulün yerini, daha temkinli ve seçici bir tutum alır. (Bunun abartılı ve sağlıksız hali ‘artık kimseye güvenmiyorum’dur).

Dikiş tutturma zamanı!
Genç yetişkinlikte ekonomik olarak sorumluluk alma gerekliliği oluşur. Bir ergenin, meslek edinme konusunda karmaşa ve zorluk yaşaması pek yadırganmayabilir. Genç yetişkinlikte ise, ‘Bir dikiş tuttursan artık’ beklentisi, bakışlardan bile hissedilebilir hale gelir. Uzun süre işsiz kalmanın şans, ekonomik kriz dönemleri gibi sebepleri olabilir… Ancak başladığı hiçbir işi sürdürememek, çalışılan yerlerde sürekli benzer iletişim sorunları yaşamak ve bunların üstesinden gelememek, yeni bir iş bulma (veya işinde ilerleme) için gerekli sorumlulukları yerine getirememek gibi durumlar, bir ‘psikolojik takılma’ ile ilgili olabilir. Bu psikolojik takılmayı anlamak için, çocuklukta aile tarafından kişiye verilen ‘mesajlar’, inisiyatif duygusunun oluşması, anne-babayı model alma konularının ele alınması gerekir.

NET

Artık sıra sende!
Ergenlik döneminde duygusal ilişkilerin uzun sürmemesi veya olmaması dikkat çekmeyebilir. Ancak bu farklılık, genç yetişkinliğin ilerleyen yıllarında dikkat çekici bir hal alır. Söz ve bakışlar bu kez ‘Eee, artık sıra sende’ mesajını veriyordur… Yakın ilişkilerde takılmalar; duygusal bir ilişki istememe, sürekli birbirine benzeyen ‘yanlış’ (duygusal olarak doyum vermeyen, zarar veren, devamlılığı olmayacağı bilindiği halde bitirilemeyen) ilişkiler yaşama, bir ilişki bulmak ve başlatmak için gerekli adımları atamama, uzun süreli bir ilişkiyi/evliliği ileride ve belirsiz bir zamana erteleme gibi farklı şekillerde olabilir.

Herkesin hayatı yolunda benimki değil!
Genç yetişkinliğin dramatik yönü, kişinin kendisine yönelik yaptığı bir değerlendirmeden, derin hayal kırıklığı ve umutsuzluk çıkarmasıdır. Bu durum kısaca ‘Neden ben hâlâ…’ olarak özetlenebilir. Akranlarıyla kendini kıyasladığında; başlangıç yapmak için geç kaldığı, geride ve yalnız kaldığı duygusunun üstesinden gelemeyeceğini düşünürse, kendine yönelik yıkıcı düşünceleri gelişebilir. Çevreden gelen olumlu destek bile, daha fazla mahcubiyet hissetmesine yol açar (‘hâlâ desteklenmem gerekiyor’ gibi).

Kısır döngü olmasın!
Herkesin duygusal gelişiminin aynı şekilde ve hızda ilerlemediğini, aynı şekilde tek tip 'genç yetişkin' olmanın zorunlu olmadığını fark etmek, yapıcı bir süreci yeniden başlatabilir. Genç yetişkinlik döneminin kimileri için daha sancılı geçmesi, mutlaka ‘hastalıklı’ bir dönem yaşandığı anlamına gelmez. Ancak sözü edilen tıkanmalar; iş hayatında, sosyal ve duygusal ilişkilerde ‘kısır döngülere’ sebep olabilir ve bu da, yaşam kalitesini düşürür. Bu döngüleri anlamak ve kırmak için psikoterapiden destek alınabilir.